Οι αποζημιώσεις ασπίδα των τουριστικών γραφείων στην εποχή COVID-19

Την κλιμακωτή επιδότηση των τουριστικών γραφείων που διαθέτουν τουριστικά λεωφορεία, δεδομένης της αδυναμίας εκτέλεσης τουριστικού έργου εξαιτίας των επιπτώσεων του κορωνοϊού, ζήτησε με επιστολή της στα συναρμόδια υπουργεία η Ομοσπονδία Ελληνικών Συνδέσμων Γραφείων Ταξιδίων & Τουρισμού, FedHATTA, ως κύριος θεσμικός φορέας του κλάδου των τουριστικών γραφείων της Ελλάδας.
 
Παράλληλα, η Ομοσπονδία θέτει το ζήτημα κάλυψης κόστους που προκύπτει για τα τουριστικά γραφεία, σε μια εξαιρετικά δύσκολη συγκυρία, από την ανάγκη μίσθωσης επιπλέον λεωφορείων προκειμένου να τηρούνται τα όρια πληρότητας στο 65%, με δεδομένο ότι το επιπλέον κόστος δε μπορεί να μεταφερθεί στις τιμές των πακέτων. Αντίστοιχα, τα τουριστικά γραφεία που αναλαμβάνουν ξεναγήσεις, λόγω περιορισμού στον αριθμό των γκρουπ τουριστών, επιβαρύνονται με επιπλέον κόστος καθώς αναγκάζονται να απασχολήσουν μεγαλύτερο αριθμό ξεναγών.
 
Οι επιπλέον δαπάνες των τελευταίων δύο περιπτώσεων δεν καλύπτονται από τους πελάτες ή από τους ξένους tour operators, που έχουν ήδη εξοφλήσει το οργανωμένο τους ταξίδι, αλλά πρέπει να απορροφηθούν από το ίδιο το τουριστικό γραφείο, χωρίς να υπάρχουν οι αντίστοιχες δυνατότητες.
 
Η Ομοσπονδία FedHATTA, με επιστολή της προς τα συναρμόδια Υπουργεία, διευκρίνισε ορισμένα ιδιαίτερα ζητήματα που αντιμετωπίζουν τα τουριστικά γραφεία όσον αφορά τα τουριστικά λεωφορεία τους (ιδιόκτητα ή μισθωμένα) και το έργο τους γενικότερα στο πλαίσιο των μέτρων για την πρόληψη της περαιτέρω διασποράς του ιού, και την επιρροή που θα πρέπει να έχουν αυτά στον σχεδιασμό οποιουδήποτε προγράμματος αποζημιώσεων ή επιδοτήσεων, από τα οποία δεν θα πρέπει να λείπουν τα τουριστικά γραφεία, ένας από του πλέον καίρια πληττόμενους κλάδους λόγω της πανδημίας.
 
1) Όπως είναι γνωστό, ορισμένα τουριστικά γραφεία διαθέτουν ιδιόκτητα τουριστικά λεωφορεία για την εκτέλεση του έργου τους.
Τα οχήματα αυτά, στην συντριπτική πλειοψηφία τους, έχουν παραμείνει ακίνητα από την αρχή της κρίσης λόγω της πανδημίας του Covid-19, με αποτέλεσμα τα τουριστικά γραφεία-ιδιοκτήτες τους να έχουν απωλέσει κάθε αναμενόμενο εισόδημα από αυτά.
 
Υπάρχουν τουριστικά γραφεία που διαθέτουν συμβάσεις -για παράδειγμα- για τη μεταφορά εργαζομένων σε εργοστάσια, δραστηριότητα η οποία -σε γενικές γραμμές- δεν διαταράχθηκε στο σύνολό της στη διάρκεια της κρίσης και μέχρι σήμερα, έστω και αν χρειάστηκε να πραγματοποιηθεί με πληρότητα μέχρι το 65% της συνολικής χωρητικότητας των οχημάτων.
 
Υπάρχουν επίσης τουριστικά γραφεία τα οποία, εδώ και κάποιο χρονικό διάστημα, μπορούν και πάλι να πραγματοποιούν μεταφορές μαθητών στα σχολεία, και μάλιστα με πληρότητα των οχημάτων 100%.
Η απώλεια εισοδήματος αυτών των τουριστικών γραφείων είναι οπωσδήποτε πιο περιορισμένη και αυτό θα πρέπει να ληφθεί υπόψη στον γενικότερο σχεδιασμό επιδοτήσεων και αποζημιώσεων.
 
Το ίδιο ισχύει ασφαλώς και για τα ΚΤΕΛ, τα οποία επιδοτούνται για τις επιπτώσεις του μέτρου που περιορίζει την πληρότητα στα χερσαία μέσα μεταφοράς στο 65%, όμως κυκλοφορούσαν σε όλη τη διάρκεια της κρίσης και θα εξακολουθήσουν να κυκλοφορούν, έστω και με μικρότερες πληρότητες, με συνέπεια οι πραγματικές τους οικονομικές απώλειες να είναι επίσης περιορισμένες σε σχέση με άλλους επαγγελματίες που πραγματοποιούν μεταφορές επιβατών.
 
Υπάρχουν τουριστικά γραφεία σε τουριστικές περιοχές με αποκλειστικά τουριστικό έργο, χωρίς άλλες δυνατότητες όπως οι προηγούμενες, τα οποία δεν έχουν δουλέψει καθόλου ή ελάχιστα από την αρχή της κρίσης. Αν μάλιστα αυτά διαθέτουν ένα μόνο τουριστικό λεωφορείο, το οποίο αποτελεί την βασική πηγή εσόδων τους, η κατάσταση γι’ αυτά ισοδυναμεί με πλήρη καταστροφή.
 
Τα λεωφορεία αυτών των τουριστικών γραφείων θα εξακολουθήσουν να παραμένουν ακινητοποιημένα για πολύ καιρό ακόμη, με αποτέλεσμα τα τουριστικά γραφεία-ιδιοκτήτες να έχουν απόλυτη ανάγκη από άμεση ενίσχυση, ανάλογη με την πραγματική απώλειά τους, για να συνεχίσουν να υπάρχουν.
 
Έχουμε ήδη προτείνει την επιδότηση των τουριστικών γραφείων που διαθέτουν ένα μοναδικό τουριστικό λεωφορείο, το οποίο παραμένει ακινητοποιημένο στη διάρκεια της πανδημίας του Covid-19, με το λογικό ποσό των 8.000 €, καθώς και την ταξινόμηση των τουριστικών γραφείων σε κλίμακα, ανάλογα με τον αριθμό των τουριστικών λεωφορείων που διαθέτουν, και τη διαβάθμιση της επιδότησης ανά λεωφορείο, με μεγαλύτερο ποσό προς τις επιχειρήσεις ή τους επαγγελματίες που διαθέτουν τα λιγότερα οχήματα, οι οποίοι και εξαρτώνται περισσότερο από αυτά για την επιβίωσή τους, ως αυτοαπασχολούμενοι.
Είναι δε εύκολο να αποδειχθεί η πραγματική οικονομική απώλεια του κάθε τουριστικού γραφείου, από τις τρίμηνες περιοδικές δηλώσεις μεταφορέων που αυτά καταθέτουν υποχρεωτικά.
 
2) Ο περιορισμός της επιτρεπτής πληρότητας των τουριστικών λεωφορείων στο 65% της συνολικής χωρητικότητάς τους έχει επιφέρει και άλλου είδους απώλειες στα τουριστικά γραφεία.
 
Γκρουπ τουριστών οργανωμένων ταξιδιών (πακέτων) ή γκρουπ από κρουαζιέρα, κάτω των πενήντα ατόμων, που πραγματοποιούν εκδρομές, περιηγήσεις ή ξεναγήσεις, για τα οποία στο παρελθόν θα αρκούσε ένα τουριστικό λεωφορείο, τώρα πρέπει να χρησιμοποιήσουν δύο ή περισσότερα. Το αντίστοιχο ισχύει και για μεγαλύτερους αριθμούς ταξιδιωτών. Τα τουριστικά γραφεία, για τον λόγο αυτό, είτε χρησιμοποιούν περισσότερα από τα ιδιόκτητα οχήματά τους για τα γκρουπ των ταξιδιωτών τους είτε μισθώνουν οχήματα, με συνέπεια σοβαρές οικονομικές απώλειες, καθώς τα πακέτα έχουν ήδη προπληρωθεί και κανένας πελάτης ή tour operator του εξωτερικού δεν θα καταβάλει ποτέ τη συγκεκριμένη διαφορά. Άλλωστε, οποιαδήποτε διαφοροποίηση στην τιμή μετά την έναρξη του πακέτου απαγορεύεται ρητά από την ευρωπαϊκή Οδηγία 2015/3202 σχετικά με τα οργανωμένα ταξίδια και τους συνδεδεμένους ταξιδιωτικούς διακανονισμούς, η οποία ενσωματώθηκε στο ελληνικό δίκαιο με το Π.Δ. 7/2018.
Tα τουριστικά γραφεία, συνεπώς, επωμίζονται αναγκαστικά στο σύνολό της αυτή την επιπλέον δαπάνη, σε μία εποχή όπου τους είναι πολύ δύσκολο, έως αδύνατο, να το κάνουν. Είναι, επομένως, εύλογο και δίκαιο να αποζημιωθούν από την Πολιτεία για τη συγκεκριμένη δαπάνη, για την οποία δεν φέρουν τα ίδια καμία ευθύνη.
 
3) Το ίδιο πρόβλημα έχει προκαλέσει και η κατακόρυφη μείωση των ατόμων στις ομαδικές ξεναγήσεις, είτε σε εξωτερικούς αρχαιολογικούς και ιστορικούς χώρους είτε στα μουσεία. Πριν την επιδημία του Covid-19, ένας ξεναγός μπορούσε να ξεναγήσει ταυτόχρονα μέχρι και πενήντα (50) άτομα. Με τους ιδιαίτερα αυστηρούς περιορισμούς στους αριθμούς των συμμετεχόντων σε μία ξενάγηση σε οκτώ (8) πριν λίγο καιρό, σε δέκα (10) ή είκοσι (20) σήμερα, αν ο βαθμός επικινδυνότητας στην συγκεκριμένη περιοχή βρίσκεται στην 1η ή στη 2η κατηγορία, ο αριθμός και των ξεναγών που πρέπει να απασχολήσει το τουριστικό γραφείο για κάθε ξενάγηση αυξάνεται δραματικά, με ό,τι αυτό σημαίνει για την οικονομική του κατάσταση. Με όμοιο τρόπο, η συγκεκριμένη αιφνίδια επιπλέον δαπάνη δεν καλύπτεται από τους πελάτες ή από τους ξένους tour operators, που έχουν ήδη εξοφλήσει το οργανωμένο τους ταξίδι, αλλά πρέπει να απορροφηθεί από το ίδιο το τουριστικό γραφείο, χωρίς να ρωτάει κανείς αν αυτό είναι εφικτό να συμβεί.
 
Και στις δύο αυτές περιπτώσεις είναι επίσης  εύκολη η απόδειξη των γεγονότων για κάθε τουριστικό γραφείο, με υπεύθυνη δήλωση όπου θα αναφέρονται το κάθε συγκεκριμένο γκρουπ, οι ημερομηνίες άφιξης και αναχώρησής του, οι μεταφορές και οι ξεναγήσεις που πραγματοποιήθηκαν, τα τουριστικά λεωφορεία και οι ξεναγοί που χρησιμοποιήθηκαν.
 
Με δεδομένη την ιδιαίτερα επισφαλή οικονομικά θέση στην οποία ήδη βρίσκονται τα τουριστικά γραφεία και την απόλυτη αδυναμία τους να αντέξουν μέχρι την επόμενη ημέρα του Covid-19 χωρίς στήριξη, τα προαναφερθέντα ιδιαίτερα ζητήματα που αντιμετωπίζουν και οι αντίστοιχες δυσκολίες, εκτός από τις προφανείς δυσκολίες που έχει δημιουργήσει για όλους τους επαγγελματικούς κλάδους η πανδημία του Covid-19, θα πρέπει να ληφθούν πολύ σοβαρά υπόψη από την Πολιτεία και να συνεκτιμηθούν σε οποιονδήποτε -υφιστάμενο ή μελλοντικό- σχεδιασμό αποζημιώσεων ή επιδοτήσεων λόγω του Covid-19, από τον οποίο δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να λείπουν τα τουριστικά γραφεία. Αυτά πασχίζουν ήδη με όλες τους τις δυνάμεις να φέρουν αυτή την επόμενη ημέρα στον τουρισμό και να την κάνουν καλύτερη και από αυτό που ήταν ο τουρισμός μας πριν συμβούν όλα αυτά, γιατί τα τουριστικά γραφεία είναι τα μόνα που μπορούν να το κάνουν!
 
Η FedHATTA έχει ενημερώσει τα συναρμόδια Υπουργεία για την υποστήριξη που λαμβάνουν με διάφορους τρόπους τα τουριστικά γραφεία σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Είναι η ίδια υποστήριξη που έχουν απόλυτη ανάγκη και τα τουριστικά γραφεία στη χώρα μας!
 
Πρέπει δε να γίνει κατανοητό ότι τα παραπάνω δεν είναι σε καμία περίπτωση τα μοναδικά προβλήματα των τουριστικών γραφείων, για τα οποία θα πρέπει να επιληφθεί η Πολιτεία, αλλά -μεταξύ όλων των άλλων- πολύ σημαντικό είναι το αίτημα για επαναφορά της υποχρεωτικής μείωσης των μισθωμάτων κατά 40%, καθώς και για αποζημίωση από το κράτος του 75% των λειτουργικών εξόδων των επιχειρήσεων που δεν έχουν έργο λόγω της πανδημίας.